پوشاک قوم لر

منتشر شده در تاریخ ۲۴ اردیبهشت، ۱۴۰۳

مجسمه آدمک برنزی قرن۸و۷ قبل از میلاد/ اطلاعات مختصری از پوشاک چادر نشینان / عبایی کوتاه تا بالای زانو/ در زیر عبا پیراهنی بلند با لبه ی منگوله دار / کلاه کوچک که تزئینات لبه ی آن با تزئینات لبه ی دامن یکی است.

پوشاک زنان لر

کلاهک و روسری:

زنان لر از پارچه های کم عرض و لفافدار کلاهک تهیه می کنند/ دور آن روسری کلاقه ای می پیچند / از جنس ابریشم / گلدار ، رنگی، سیاه و سفید

گلونی(golwany)

پیشینه ی گلونی بر اساس نظر مورخانی همچون هرودوت و به دوره ی هخامنشی و ماد ها باز می گردد.

اشاره به پارچه ای با هرگونه نقوش هندسی و گیاهی که به عنوان دستار یا شال بسته می شود.

این نقوش هندسی برای آنان پر از رمز و راز بود /استفاده از نقش ستاره زیرا نعمت و برکت را در آسمان می دیدند.

گاه گلونی را به دور گردن و شانه انداختند و تفنگ را حمل کرده و گلونی را محکم به دور آن می بستند

پیراهن:

بلند و گشاد / دارای یقه گرد / با دکمه بسته شده / دارای برشی ساده / پارچه های رنگی و گلدار / آستین دارای سر دست شکاف دار و بی دکمه / استفاده از زیر پیراهنی با برشی ساده و بلند / از جنس تافته / پیراهن رویی گاه از جنس مخمل/ روی سردست و دور شکاف و دور دامن نیز یراق دوزی می کنند.

شلوار:

برشی خاص/ قسمت بالا گشاد و پهن/ دارای لیفه کمر/ دوسالانه به صورت مخروطی ناقص یا ذوزنقه ی قائم الزاویه/ این دو ساق در بخش بالای خود از یکدیگر فاصله ای می گیرد( میان ساقی بین دو ساق)/ این شلوار دو قسمتی و دو رنگ است / قسمت بالای شلوار تا حدود ۵۰ سانتی متر جنسی از الیافپنبه(چلوار) و از بالای زانو تا دمپا جنسی با کیفیت تر همچون مخمل/ گاه به پایین دمپا منگوله یا ریشه وصل می کنند/ در گذشته از تزئینات بیشتر ، نواردوزی استفاده می کردند.

برای بانوان مسن قسمت پایین شلوار را از رنگ های تیره انتخاب می کردند و لبه ی دمپا را از رنگ های دیگر انتخاب می کردند.

شلوار عروس ها و زنان جوان از رنگ های قرمز و سبز انتخاب می شده است .

جلیتقه،جلیقه

از پارچه مخمل/ برای زنان جوان رنگ قرمز و برای زنان مسن رنگ سورمه ای و مشکی / جلوباز و بدون دکمه / یراق دوزی شده / دارای یقه هفت/ بلندی آن بیشتر از حدود کمر/ دوجیب در طرفین

کت(یل)و کلنجه:

زنان لر از دو نوع کت استفاده می کنند:

۱-همان کت معمولی / ساده بدون زر و زیور و نواردوزی/ با دکمه در جلو بسته می شود

۲- کلنجه: کتی مخملی / برخلاف کت معمولی در جلوی بدن با دکمه بسته نمی شود و حالتی رها و یقه باز دارد / آستین شکاف دار / یقه و لبه ها و دم آستین نوار دوزی

سرداری:

لباسی که رویی ترین لباس زنان است/ در فصول سرد و عروسی ها پوشیده می شود / پوششی بلند / دارای کمرچین / جلوی آن آزاد و رها / بدون دکمه/ آستین تا آرنج / از مخمل مشکی گاهی سبز و قرمز / کناره ها و دور دامن و آستین یراق دوزی و نواردوزی/ هفتی یقه از جلیقه و کت کمتر است / در طرفین جلو پایین تنه محدوده ی خط پهلو دو جیب وجود دارد معمولاً نمای جیب است یا فقط جیب راست را کیسه می دهند .

کفش:

از گیوه های دست دوز کرمانشاه و فارس است .

پوشاک مردان لر

کلاه نمدی یا سربند:

کلاه گرد بدون لبه/ از جنس نمد/ بلندی آن حدود ۲۵تا۲۸ سانتی متر است/ اغلب به رنگ مشکی / نوع قدیمی آن ارتفاع بیشتری حدود ۳۰تا ۴۰ سانتی متر داشت که بالای آن بزرگ‌تر و پهن تر بود

پیراهن:

‌دارای برشی ساده/آستین ساده / یقه گاه در پهلو و گاه در جلو / چاک پیراهن تا زیر سینه باز استر/ رنگ سفید و گاهی رنگین / امروزه از پیراهن مردانه معمولی استفاده می شود.

شلوار:

دارای دمپای تنگ تر از قسمت بالای آن ( به ویژه ران ) / شبیه شلوار کردی ولی تنگ تر از آن / چون برای سوار شدن بر اسب راحت تر بود به آن سواره نیز می گفتند / کمر یا لیفه ای یا با نخی محکم بسته می شود / اغلب به رنگ مشکی

ستره :

رونوشت مردان لر / پوششی بلند تا ساق پا و پالتو مانند/ دارای طرحی ساده/ از پارچه ها ضخیم به رنگ زرد و کرم / یقه به رنگ سیاه / در عروسی از پارچه های گلدار/ جلوی آن باز و بدون دکمه/ دارای دو جیب در پهلو

شال کمر:

برای نگه داشتن ستره به دور کمر پیچیده می شود/ کم عرض ولی طویل (بین۶تا۱۰ متر)/ پارچه نازک و گلدار

پای پوش:

گیوه ی دست بافت و دست دوز کرمانشاهی

شولا:

از دو کلمه شو یعنی شب و لا گرفته شده است به معنای پوشاکی برای گرم شدن در هنگام شب / چوپانان لر از آن استفاده می کنند/ پارچه ای ضخیم بافت و کلفت/ بدون آستین و بلند / بر روی لباس تن می کنند / شولا تن پوشی است که در بسیاری از مناطق همچون لرستان،کردستان و عمدتاً توسط چوپانان استفاده می شود/ بعد ها به بخشی از پوشاک درویشان هم تبدیل شد .

نویسنده

مهدیس قدرتی

شما میتوانید این مطلب و مطالب مشابه را در پیج اینستاگرام ما مشاهده کنید.