پوشاک سنتی مردان ترکمن

منتشر شده در تاریخ ۲۰ خرداد، ۱۴۰۳

قبا:

پسران در کودکی و همچنین مردان موهای خود را می تراشند ولی جوانان ترکمنی موها خود را ساده می گذارند . لباس اصلی مردان ترکمن دون نام دارد که بالاپوش و ردای بلندی است که تا زیر زانو می رسد. انواع مختلفی مانند غزیل دون و غارما دون دارد اگر دون از ابریشم تهیه شود و تمام آن به رنگ قرمز باشد ، غزیل دون نامیده می شود .ولی اگر بافت پارچه یکنواخت نباشد و برای آن از پیله هایی با رنگ ها ی متنوع استفاده شود ، به آن غارما دون می گویند . غارما دون معمولا رنگی متمایل به زرد دارد . برای حاشیه و به اصطلاح خرجمان لباس از نوارهای سوزن دوزی زیبایی به نام آلاجا استفاده می شود .همچنین مردان برروی دون کمربندهای به نام غوشاق یا ترمه شال می بندند .

زیور آلات :

اگرچه زیورآلات مردان ترکمن به گستردگی زیور آلات بانوان نیست، اما نمی توان به راحتی از کنار آن ها گذشت انگشت‌های زیبای طلا و نقره و کمربند های اصیل نقره ای و کادر هایی که در قسمت تیغه نقوشی زیبا دارند و دسته شان از عاج است نمونه هایی از این زیورآلات هستند.

تلپک:

معروف ترین کلاه ترکمن تلپک نام دارد و از پوست گوسفند تهیه می شود. مردان ترکمن تلپک را هنگام برسر گذاشتن بر روی بوروک قرار می دهند.

این کلاه مختلفی مانند : دومه تلپک، پخور تلپک و شیرمه تلپک

پخور تلپک: کلاهی بلند با پشم های مشکی و بلند.

شیرمه تلپک: کلاهی متوسط که در قسمت بالا فراخی دارد.

پسران و مردان ترکمن به هنگام نماز خواندنی بوروک ساده استفاده می کنند و همچنین زمانی که مردی به مکه می رود واصطلاحاً حاجی نشود دستاری سفید رنگ به دور بوروک می پیچند و به صورت عمامه بر سر می گذارد .

چاکمن:

چاکمن ها که از کرک شتر تهیه می شود ، یا ایچمک‌که در واقع پوستین گرم و ضخیم است که در هوای سرد پوشیده می شود و یا انواع متنوع دیگر اما به هرشکل قبا اصولاً بدون یقه و آستین بلندی دارد و جلو آن باز است و گاهی مردان دوطرف جلو را روی هم انداخته و شال کمری روی آن می بندند.

زیر قبا پیراهن پوشیده می شود که پیراهن انواع و اسامی مختلفی دارد یکی از شاخص ترین آن ها پیراهن بایقه کج است که به آن چئک یقه یا گزک یا اوزیقه گفته می شود و چاک یقه در یک طرف قرار دارد .

شلوار سنتی:

بالاق شلوار مردانه هم در واقع تنبان گشادی است کمر آن توسط بندی به صورت لیفه بسته می شود ؛ بالاق ممکن است در رنگ مشکی ،سبز و سفیدی نیلی باشد همانند بالاپوش شلوار هم انواع دیگری چون جولبارو…. نیز مرسوم است.

پاپوش:

رایج ترین و مرسوم ترین پاپوش مردان ترکمن چکمه های بلند چرمی است که مناسب سواری هم می باشد و فراموش نکنیم مردان ترکمن سوارکاران ماهری هستند سوارکاری بخش جذانشدنی از هویت این مردمان است لذا این چکمه ها بسیار کاربرد دارد که به آن ایدیک گفته می شود .

چاریق نوع دیگر پاپوش است که از پوست دباغی شده گاو تهیه می شود و روی آن سوراخ هایی برای عبور بند (چاریق باق) وجود دارد .

نویسنده

مهدیس قدرتی

شما میتوانید این مطلب و مطالب مشابه را در پیج اینستاگرام ما مشاهده کنید.