پوشاک زنان در دوره ی قاجار

منتشر شده در تاریخ ۹ خرداد، ۱۴۰۳

پوشاک ارتباط تنگاتنگی با فرهنگ مردم دارد،اگر کمی دقیق شویم حتی در دوره دوره ی مدرنی که در آن زندگی می کنیم و همه یک شکل لباس می پوشیم ، لباس های محلی در اقصی نقاط ایران ، زبان فرهنگشان می شوند و تا حدودی به ما می گویند چه در دل فرهنگشان دارند. بنابر این اگر با شواهد تاریخی سر از مد و پوشاک مردم یک دوره در بیاوریم ، تا حدودی می توانیم احوالات فرهنگیشان را بیان کنیم .

لباس و پوشاک در دوره ی قاجار یکی از معروف ترین سبک های پوشش است مهم ترین دلیل توجه به سبک پوشش مردم و دربار در این دوره را می توان وجود اسناد تصویری و غیر تصویری ای دانست که از این دوران داریم .

برعکس بسیاری از دوره های تاریخی ایران ، قاجار جز آن سلسله هایی است که تعداد تصاویر به جای مانده از آن بیشتر است .

برای اینکه بهتر متوجه شوید ، لباس های مردم در دوره قاجار در چه بازه ی زمانی را برسی کنیم ، باید به سال ۱۱۷۵هجری تا۱۳۰۴ هجری خورشیدی سفر کنید.در آغاز این سلسله به رغم تغییر سلسله های قبلی ، به خصوص در دوره ی صفویه تا زمان فتحعلی شاه قاجار به یک شکل ادامه یافت.

در عصر قاجار شیوه ی پوشش زنان در محیط خانه و بیرون از آن ، متفاوت بود .

زنان در دوره ی قاجار عموماً مذهبی محسوب می شدند و پایبند شرعیات بودند.

آنچه مقالات به ما می گویند این است که پوشش زنان قاجاری از چند جز تشکیل می شده که عبارتند از:

آرخالق:

پوشش بالاتنه که آستین های چسبان و سردست مثلثی شکل که به آن (سنبوسه) می گفتند و بر روی آرخالق تزئیناتی انجام می شد .

شلیته:

یا همان تنبان معمولاً ضخیم و بلند بوده و پف زیادی هم داشته .

پیراهن:

عمدتا با پارچه نازک دوخته می شد.

پوشش سر:

از سربند گاهی برای جلوگیری از شپش استفاده می کردند . همچنین پوشش توری همراه با کلاهک و عرقچین هایی که تزئینات داشتند استفاده می شد.

چادر:

چادر ها در آن دوره ساده و فقط دور آن نوار دوزی می شد.

روبنده:

پوششی بود که زنان هنگام بیرون رفتن از منزل استفاده می کردند و جنس آن از پارچه های کتانی ، که برای جلوی صورت دوخته می شد

چاقچور:

شلوار گشاد و چین داری بوده که هنگام بیرون آمدن از خانه می پوشیدند.

مسافرت ناصر الدین شاه به فرنگ و روسیه و دیدن بالرینها که شلوار بافته ی چسبان و نازکی به پا می کردند و دامن های بسیار کوتاهی به اندازه ی یک وجب روی آن می پوشیدند ، شاه را بر آن داشت که زن های حرم خود را به پوشیدن این نوع لباس تشویق کند . و زنان حرمسرا را واداشت تا چاقچور ها را کنار گذارند.

از ابتدای دوره ی مظفری تا پایان دوره قاجار در این دوره کت و دامن و لباس به شیوه ی فرنگی به ویژه در میان زنان طبقه ی مرفه افزایش یافت . خانواده های وابسته به دربار از این نوع پوشش استفاده می کردند و زنان روشنفکری چون (قره العین) نیز بدون حجاب در جمع ظاهر می شدند .

نویسنده

مهدیس قدرتی

شما میتوانید این مطلب و مطالب مشابه را در پیج اینستاگرام ما مشاهده کنید.